پایگاه اطلاع رسانی استانداری گلستان

احتمالاً این جمله را بارها شنیده‌اید که «ارزش یک تصویر بیش از هزار کلمه است». اساساً این جمله بیانگر ارزش و کارایی ارتباط تصویری (visual communication) است. حقیقت آن است که بیشترین دریافت ما از محیط پیرامونمان به‎وسیله قوه بینایی صورت می‌گیرد و مغز ما علاقه زیادی به تجزیه‌وتحلیل اطلاعات به‌صورت تصویری دارد؛ بر همین اساس اگر اطلاع‌رسانی و انتقال پیام به کمک تصویر صورت پذیرد، اثرگذاری و مدت ماندگاری آن در ذهن مخاطب بیشتر خواهد بود. اینجاست که اینفوگرافیک‌ها به کمک ما می‌آیند.
اینفوگرافیک‌ها نمایشگران تصویری اطلاعات و داده‌ها هستند که هدف آن‌ها ارائه سریع و ساده اطلاعات پیچیده است.
به بیان ساده‌تر، اینفوگرافیک‌ها به کمک عناصر بصری نظیر عکس، نمودار، نقشه، دیاگرام و … سعی می‌کنند تا مجموعه‌ای از داده‌ها و اطلاعات پیچیده را به‌گونه‌ای به تصویر درآوردند که پیام به شیوه‌ای سریع و قابل‌فهم به مخاطب منتقل شود.

واژه‌شناسی
واژه اینفوگرافیک (infographic) کوتاه شده عبارت information graphic است که فرهنگستان زبان و ادب فارسی «اطلاع‌نگاشت» را برای معادل فارسی آن برگزیده است. البته ممکن است عباراتی چون گرافیک اطلاع‌رسان، داده نما، اینفوگرافی، اینفوگراف و … در سایر رسانه‌ها دیده شود.
دیداری‌سازی داده‌ها یا Data visualization از دیگر عباراتی است که اغلب در کنار اینفوگرافیک‌ها به‌کاربرده می‌شود. دیداری‌سازی داده‌ها در حقیقت به تصویر درآوردن داده‌ها و مقادیر اندازه‌گیری شده عددی با استفاده از نقشه‌ها، سلسله‌مراتب، شبکه‌ها سری‌های زمانی و انواع نمودارها است.

کاربردهای اینفوگرافیک
استفاده از اینفوگرافیک‌ها باعث می‌شود تا مخاطبان حجم قابل توجهی از داده‌ها و اطلاعات را که شکل نوشتاری آن ممکن است مقاله بلند بالایی را تشکیل دهد، به سادگی در قالب یک تصویر دریافت کند و آن را تا مدت‌ها در خاطر بسپارد. از اینفوگرافیک ها می‌توان در حوزه‌های گوناگونی بهره برد.
استفاده از اینفوگرافیک‌ها به عنوان ابزارهای رهگیری، رزومه یا سوابق افراد، گزارش‌ها و کاربرگ‌ها، خبر و اطلاع‌رسانی، تبلیغات، معرفی و ارائه، یادگیری و آموزش تنها بخشی از کاربردهای آن‌ها است.

چگونه یک اینفوگراف زیبا خلق کنیم و از آن استفاده کنیم؟
احتمالاً تا حالا این جمله را بارها را شنیدید که «ارزش یک تصویر بیش از هزار کلمه است». اساساً این جمله بیانگر ارزش و کارایی ارتباط تصویری است. در حقیقت ما بیشتر اطلاعات موردنظر خود را (حدود ۷۵ درصد) از محیط پیرامونمان به صورت بصری/دیداری به دست می آوریم. در واقع مغز ما دوست دارد تا اطلاعات را در قالب تصویر تجزیه و تحلیل کند. بنابر این هرچه بتوانیم اطلاعات را به صورت تصویر در بیاوریم در بخاطر سپاری آن به مخاطبانمان کمک کرده ایم. اینجاست که اهمیت اینفوگراف ها برای ما آشکار می شود.

اینفوگرااف ها نمایشگران تصویری اطلاعات و داده ها هستند که هدف آن ها ارائه ساده اطلاعات پیچیده است. به بیان ساده تر، اینفوگراف ها به کمک عناصر بصری نظیر عکس، نمودار نقشه، دیاگرام و … سعی می کنند تا مجموعه ای از اطلاعات را به گونه ای به تصویر در آورند که پیام به شیوه ای قابل فهم به مخاطبان منتقل می شود.

یک نمونه اینفوگراف ساده را در زیر می بینید:

معادل فارسی اینفوگرافیک را اطلاع نگاشت ترجمه کردند. البته برخی آن را گرافیک اطلاع رسان، داده نما، اینفوگرافی، اینفوگراف و … می نامند.

دیداری سازی داده ها یا Data visualization از دیگر عباراتی است که اغلب در کنار اینفوگرافیک به کار برده می شود. دیداری سازی داده ها در حقیقت به تصویر در آوردن داده ها و مقادیر اندازه گیری شده عددی با استفاده از نقشه، سلسله مراتب، شبکه ها، سری های زمانی و انواع نمودار است.

انواع اینفوگرافیک
اینفوگرافیک براساس شیوه پیاده سازی به چهار دسته اصلی طبقه بندی می شوند:

    ۱- ایستا: کلیه اطلاعات در یک نگاه در قالب یک تصویر واحد نمایش داده می شود.
    ۲- پویا: اطلاعات در یک توالی خطی به صورت متحرک و انیمیشنی ارائه می شوند.
    ۳- تعاملی: اطلاعات معمولاً در بستر وب و بنابر انتخاب کاربر نمایش داده می شود.
    ۴- فیزیکی: اطلاعات در قالب یک حجم یا ماکت سه بعدی نمایش داده می شود.

 من در اینجا نحوه طراحی اینفوگراف ایستا را توضیح می دهیم. تهیه سایر اینفوگراف ها روش های خاص خود را می طلبد.

کاربرد اینفوگرافیک ها
از اینفوگرافیک ها می توان در زمینه های مختلف بهره جست. استفاده از اینفوگرافیک ها به عنوان ابزار رهگیری، رزومه، یا سوابق افراد، گزارش ها و کاربرگ ها، خبر و اطلاع رسانی، تبلیغات، معرفی و ارائه، یادگیری و آموزش تنها بخشی از کاربرد های آن است. در زیر یک اینفوگرافیک از نوع آموزشی پژوهشی را می بینید.

نحوه ساخت اینفوگراف ها
بخش ۱: تصمیم گیری در خصوص اینکه چه اطلاعاتی باید ارائه شود.
برای تصمیم گیری در مورد اطلاعاتی که باید در اینفوگراف ارائه شود هیچگاه با داده ها شروع نکنید بلکه نخست یک سوال بپرسید و سپس سعی کنید با استفاده از داده ها به آن پاسخ دهید. توجه داشته باشید که تنها واقعیات را ارائه ندهید بلکه واقعیات موردنظرتان را به روشی غیر معمول و با استفاده از داستان قالب بندی کنید.
بخش ۲: داستانتان را به تصویر بکشید.
بعد از اینکه اطلاعات یا واقعیات موردنظرتان را به صورت داستان در آوردید، نوبت آن است که متناسب با داستان خودتان نوع اینفوگرافیک را تعیین کنید. به طور کلی ۱۰ نوع اینفوگرافیک وجود دارد:
۱- آماری: خلاصه یا مروری از داده ها را با یک یا چند نمودار، جدول، یا لیست نشان می دهد.
۲- جدول زمانی: روند اطلاعات را طی دوره زمانی وقوع آن ها نشان می دهد.
۳- فرایندی: فرایندی خطی یا شاخه ای را به صورت یک خود آموز به تصویر می کشد، عوامل یک هدف یا نمودار جریان کار را که انتخاب های موحود در یک فرایند تصمیم گیری نشان می دهد، می آموزد.
۴- اطلاعاتی: پوستری که موضوعات را همراه با جزئیات اضافی خلاصه سازی می کند.
۵- جغرافیایی: اطلاعات را با نقشه ای جغرافیایی نشان می دهد.

۶- مقایسه/مغایرت: تشابهات یا تفاوت های قابل توجه را به صورت یک اینفوگراف «این در برابر آن» به صورت یک جدول یا فهرستی ساده به تصویر می کشد.
۷- سلسله مراتبی: سطوح مختلف سلسله مراتبی را با استفاده از نمودار نشان می دهد.
۸- پژوهش محور: مشابه اینفوگرافیک آماری اما مبتنی بر تحقیق و پژوهش است و می توان برای مقایسه شاخص های مختلف و به وسیله مجموعه ای از داده ها استفاده شود.
۹- تعاملی: به مخاطبان امکان تغییر در اینفوگرافیک را می دهد و معمولا خروجی های متفاوتی را ارائه نموده و مبتنی بر وب است.
۱۰- ابرکلمه (تایپوگرافی): دسته ای از کلمات را نمایش می دهد.
بخش ۳: انتخاب نمودارها و یافتن روند داده ها
در اینفوگراف تان بدون شک از داده ها استفاده خواهیم کرد. یکی از شکل های بیان داده یا داستانتان در اینفوگراف می تواند به صورت نمودار باشد. انواع مختلفی از نمودار وجود دارد که می توانید از آن ها بهترین استفاده را ببرید:
۱- نمودار حبابی: برای ترسیم اثر یکی از داده ها در مقایسه با سایر داده ها از طریق اندازه استفاده می شود. برای مثال اگر شرکت شما هر سال سودش را دو برابر می کند، از نمودار حبابی برای نمایش ابعاد درامدتان استفاده می شود.
۲- نمودار ترسیم پراکنده: از این ها برای نشان دادن روابط یا الگوها، برای داده ها غیر تجمعی و نمایش توزیع ها استفاده کنید.
۳- نمودار میله ای: از این نمودارها برای نشان دادن شباهت ها و تفاوت های بین درصدها استفاده کنید؛ مثلاً فروش کل بین محصولات. از آنها برای نشان دادن رتبه بندی ها و ترتیب ها نیز می توان استفاده کرد.
۴- نمودار خطی: جهت نشان دادن یک روند طی زمان استفاده می شود. نمودارهای خطی و میله ای را به صورت همپوشانی ترکیب کنید تا دو مجموعه از داده ها را نمایش دهید. برای مثال درصد در برابر کمیت واقعی به صورت عددی. از نمودار خطی دوتایی برای مقایسه روابط بین دو مجموعه از داده ها یا نشان دادن الگوی داده ها استفاده کنید.
۵- نمودارهای روند زمانی: اگر مجموعه داده هایی را که می خواهید رسم کنید به طور کامل در اختیار ندارید، اینفوگرافیک جدول زمانی روش عالی برای ترسیم تغییرات طی سالها، ماه ها، یا حتی ساعت های معین است.
۶- پیکتوگرام ها: نشان ها و نمادها واقعاً می توانند درصد ها را کامل کنند و به تصویر سازی یک عدد یا نست کمک کنند.
۷- نمودار دایره ای: از این نوع نمودارها برای ترسیم مقایسه بین چند داده یا برای مصور کردن سهم داده ای خاص نسبت به کل گروه استفاده کنید.
۸- نمودارهای پیچیده: هر چند نمودارهای ظاهراٌ پیچیده واقعا جالب است و بسیاری از شرکت های بازاریابی و شرکت های فعال در حوزه دیداری سازی داده ها و اطلاعات از آن ها استفاده می کنند ولی خواندن و درک این نمودارها می تواند بسیار سخت باشد. بهترین کار این است که تا جایی که امکان دارد از آن ها استفاده نکنید.
چند نکته که باید در طراحی اینفوگراف بدان توجه کرد:
    در مقایسه با نوشته های دیگر موجود در اینفوگرافیک، تیترها را بزرگ کنید. اعداد بزرگتر معمولا به خودی خود تاثیرگذارتر به نظر میرسند.
    هرچند بهترین داده، داده های خودتان است اما می توانید از فهرست زیر نیز برای به دست آوردن داده هایتان استفاده کنید:
    سایت Data.gov
    بانک جهانی
    اطلاعات سازمان ملل
    مجمع جهانی اقتصاد
    اطلاعات عمومی گوگل
    Statistica
    اطلاعات Pew Research
بخش ۴: ایجاد اینفوگرافیکی جذاب از لحاظ بصری
ایجاد گرافیکی از لحاظ گرافیکی زیبا از ابتدا آسان نیست. چگونه می توانید بهتر شوید؟ با دیدن و ایده گرفتن از بهترین اینفوگراف های موجود و همچنین استفاده از قالب های آماده. اما برای اینکه بتوانید یک اینفوگرافی زیبا خلق کنید توجه به نکات زیر می تواند به شما کمک کند:
۱-از رنگ های مکمل استفاده کنید. برای این منظور می توانید از Color Lovers استفاده کنید.
۲-در صورت لزوم برای گرفتن ایده در ترکیب رنگ می توانید از اینفوگراف هایی که دوست دارید استفاده کنید.
۳-سعی کنید از بیشتر از دو نوع فونت متفاوت در اینفوگرافتان استفاده نکنید.
۴-با انتخاب صفحه کارتان را شروع کنید.
۵-از شبکه یا grid برای همتراز کردن تصاویر و کلمات استفاده کنید. این کار به حفظ انسجام اینفوگرافتان کمک می کند.
۶-مدلی بدون جزئیات از طرح کلی که می خواهید اینفوگرافتان داشته باشد بکشید. انجام این کار روی کاغذ به شما آزادی زیادی را می دهد که انتخاب کنید نتیجه نهایی طرح چگونه باشد وقتی کامل شد می توانید از ابزارهای دیجیتال برای واقعی سازی آن استفاده کنید.
بخش ۵: انتشار اینفوگرافتان
بعد از ساخت اینفوگرافتان زمان آن است که آن را با دیگران به اشتراک بگذارید تا دوستانتان نیز از طراحی شما لذت ببرند و آن را یاد بگیرند. روش های مختلفی برای به اشتراک گذاری طرحتان وجود دارد از جمله:
۱-می توانید اینفوگرافتان را در فیس بوک، لینکداین و سایر شبکه های مجازی پر عضو بفرستید.
۲-آن را به خبرنامه های ایمیلی پیوست کنید.
۳-از رسانه های جمعی با نفوذ بخواهید آن را در  شبکه های شان به اشتراک بگذارند.
۴-وبلاگ نویسانی را پیدا کنید که از به اشتراک گذاری اینفوگرافتان بهره ببرند یا در صورت امکان یک وبلاگ برای نشر اینفوگراف هایتان ایجاد کنید.
۵-بهترین زمان نشر اینفوگراف تان ساعت ۱۲ تا ۶ عصر است. پس بهترین زمان برای نشر اینفوگرافتان در شبکه های اجتماعی و همچنین اینترنت این زمان است.
۶- در صورت عضویت در تلگرام، اینفوگرافتان را در گروه هایی که عضو هستید منتشر کنید یا از مدیران کانال های پر طرف دار بخواهید کارتان را منتشر کنند.
ابزار کار برای طراحی اینفوگرافیک
برای درست کردن اینفوگرافیک می توانید از ابزارهای ساده مانند: Word و PowerPoint استفاده کنید. اما نرم افزار Illustrator بهترین ابزار برای طراحی اینفوگرافیک است. البته اگر حجم کارتان کم باشد از Photoshop نیز می توان استفاده نمود. ولی پیشنهاد می کنم اگر قرار است کارتان را چاپ کنید از Photoshop استفاده نکنید و از ابزاری استفاده نمایید که Vector تولید کند تا حجم کارتان زیاد نشود. علاوه بر این ابزارهای شما می توانید از اسنگیت و حتی paint که بر روی سیستم عامل ویندوز نصب است استفاده کنید.
همچنین می توانید اول نمودارهایتان را در Excel رسم کنید، سپس از آن ها الگو گرفته و در Illustrator طراحی کنید.