فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گلستان از ثبت ملی هودی (لالایی فرهنگ
ترکمن) در فهرست آثار ناملموس کشور خبر داد.
به گزارش روابط
عمومی و امور فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان
گلستان؛ ابراهیم کریمی گفت: در جلسه شورای عالی ثبت کشور که روز یکشنبه
مورخ 18 شهریور 97 با دستور رسیدگی به پرونده های ناملموس به ریاست دکتر
فرهاد نظری مدیر کل ثبت اثار کشور برگزار شد 10 اثر استان گلستان در فهرست
آثار ناملموس کشور به ثبت رسید.
وی افزود: یکی از این 10 اثر هودی (لالایی فرهنگ ترکمن) بود که در فهرست آثار ناملموس کشور به ثبت ملی رسید.
کریمی در ادامه گفت: هودی، همان
خواندن لالایی برای کودکان توسط زنان ترکمن است که در اشعاری 4 بندی (دو
بیتی) در قالب پند و اندرز است،. اشعار این لالایی ها که از زمان های قدیم
توسط زنان خوانده شده و به نسل کنونی رسیده، تمامی آرزوهای مادر برای فرزند
خود می باشد و این اثر ارزشمند در جلسه شورای عالی ثبت کشور با دفاع
کارشناسان دفتر ثبت استان فهرست ناملموس کشور به ثبت رسید.
مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع
دستی و گردشگری استان گلستان ابراز امیدواری کرد با ثبت آثار فرهنگی،
تاریخی، طبیعی ، صنایع دستی و میراث معنوی، ناملموس این استان و معرفی هر
چه بهتر این آثار، گام های ارزنده ای جهت حفظ واحیای این مواریث ارزشمند
برداشته شود.
گفتنی است لوح ثبت اثرپس از طی تشریفات قانونی توسط معاون رییس جمهور و رییس سازمان میراث فرهنگی امضاء و به استان ابلاغ خواهد شد
توضیحاتی درباره زمزمه زندگی مادران ترکمن / هودی بر جریده عالم ماندگار شد
هودی، همان خواندن لالایی برای کودکان توسط
زنان ترکمن است که در قالب اشعاری 4 بندی (دو بیتی) است که در قالب پند و
اندرز است، توسط مادران خوانده می¬شود تا کودکان به خواب شیرین بروند.
اشعار این لالایی ها که از زمان های قدیم توسط زنان خوانده شده و به نسل
کنونی رسیده، تمامی آرزوهای مادر برای فرزند خود می باشد. در حال حاضر با
مدرنیزه شدن زندگی، این لالایی ها کم کم رنگ باخته اند.
لالائي در اصطلاح محلي “هودي” Hody گفته مي شود. “هودی” یك واژه مركب است و
از دو ماده “هو” + “دی” مشق شده است. “هو” به معنای “خدا” و “دی” فعل امر
از مصدر گفتن، به معنی “بگو” میباشد.
هودی یك اثر ادبی و در ردیف ادبیات شفاهی زنان
تركمن به شمار میرود. هودي بيان اميدهاي زنان تركمن براي فرزندان خود
مي¬باشد، هودی، بنوعی وصف سجایای اخلاقی برای کودکان می¬باشد که این اشعار
در قالب 4 بندی (قوشیق) یا دوبیتی سروده شده و بسیار دلنشین است.
در لالائي مادران تركمن، آنچه را كه در داستانهاي كهن و سنتي آنان وجود
دارد، با آرزوها و خواسته هاي مادر در هم مي¬آميزد. در اين لالائي ها از
دائي ها، عموها، خاله ها و از برادران و خواهران نيز سخن به ميان مي¬آيد و
بدين ترتيب وابستگي و ارتباط معنوي خانواده با آنان آموزش داده مي¬شود،
همچنين مادر از سجاياي نيكوي پدران و مادران و اجداد آنان ياد مي¬كند و
خواسته هاي خود را و هر آنچه را كه براي دلبندش نيكو مي¬داند بر زبان
مي¬آورد. در اين لالائي ها مادر از اسب و يراق و شجاعت و قهرماني ها نيز
سخن مي¬گويد و بدين ترتيب او با اين قبيل نغمه ها، خوشبختي را براي فرزند
خود طلب مي¬كند.
تاثير موضـوع مطرح شـده بر مـوارد اجتماعي- اقـتصادي- فرهـنگي- جغرافـيايـي- كالبدي و …
لالایی جلوه ای از زندگی قوم ترکمن است و مادر ترکمن سعی دارد در کنار
ابراز احساسات، کودکش را باغیرت و دوستدار سرزمین اش بزرگ کند. هودی جزو
ادبیات زنان و کودکان ترکمن به شمار می¬آید. همواره در متن هودی مادر
فرزندش را ستایش و او را دعا می¬کند که این مقوله در تربیت کودک می¬تواند
اثر بخش باشد. خواندن لالایی امری فرهنگی و تربیتی محسوب می¬شود، بنابراین
در رشد فکری کودکان تاثیرگذار است.
.
ارزشهاي شاخص يا منحصر به فرد هودی را می¬توان نماد و هویت یک قوم و فرهنگ
برشمرد. در لالائي مادران تركمن، داستان هاي كهن آنان، با آرزوها و خواسته
هاي مادر در هم مي¬آميزد، در مفاهیم هودی متوجه می¬شویم که مادر از خدا
می¬خواهد فرزندش رشید و راستگو تربیت گردد و به شکار رود و برایش افتخار
آفرینی کند. یکی از نکات قابل تامل و توجه در بحث لالایی ترکمن این است که
اکثر هودی ها با کلمه”الله” شروع می¬شوند، و این نشانگر این امر است که با
شروع هودی با نام “الله”، توکل به خداوند در ذهن کودک تداعی می¬شود .
هودیها از انواع مختلف تشكیل یافته اند كه هر یك، مزامین خاصی دارند.
مهمترین مفاهیم هودی عباتند از:
ستایش مادر از فرزند / آرزوی درونی مادر / چگونگی تربیت مادر / دعا برای كودك / اندزهای اخلاقی و…
آیا گونه تای یالی همتای ماه و خورشید است
آغزیندن بیر سوز چیقسا آنگاه كه به سخن در میآید
شكر آتیلان چای یالی سخنانش همچو قند درون چایی، شیرین است.
هـودی هـودی هـودی هو خدا را بخوان، خدا را بخوان، … / فرزندم خدا را بخوان، خدا را بخوان، …