پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله) درباره پاداش روزه داران ماه رجب فرموده است :
« مَنْ صَامَ مِنْ رَجَب أربَعَةَ عَشَرَ يَوماً أعطَاهُ اللهَ عَزَّوَجَلَّ مِنَ الثَّوَابِ مَا لاَ عَينٌ رَأت وَلاَ أُذُنٌ سَمِعَتْ وَلاَ خَطَرَ عَلى قَلبِ بَشَر مِن قُصُورِ الجِنَانِ الَّتى بُنِيَت بِالدُّرّ وَاليَاقُوت ».
هر كه از ماه رجب چهارده روز را روزه بگيرد خداى عزيز و جليل از بهشت هايى كه با درّ و ياقوت ساخته شده پاداشى به او عنايت مى كند كه نه چشمى ديده و نه گوشى شنيده و نه بر دل بشرى خطور كرده است .
اگر بنا شود كسانى را كه رنج تكليف كشيده و به زحمت افتاده اند و خدا را عبادت نموده و به طاعت او تن داده اند هم رديف افراد راحت طلب و معصيت كار قرار دهند و هر دو گروه را به بهشت ببرند هم با عدالت حق ناسازگار است و هم با حكمت او و براى اعتراض آن بندگانى كه با سختى و مشقت اوامر خدا را اطاعت كردند و در برابر لذّت گناه دندان بر جگر نهادند و خويشتن دارى كردند ، زمينه اى فراهم مى شود .
بى ترديد برخورد حق با بندگانش بر پايه عدل و حق است و با زجر كشيدگان و روزه داران ، بسان افراد بوالهوس و خوش گذران رفتار نمى كند .
پاداش روزه مستحبى
در ماه مبارك رمضان واجب است همه مكلفان و عباد حق روزه بگيرند ، ولى اين برنامه‌ي سازنده منحصر به ماه رمضان نيست ، بلكه در غير ماه رمضان هم روزه اش سازنده‌ي روح و مؤدّب كننده‌ي انسان به آداب الهى است و از ثواب و پاداش فراوان نصيب دارد .
روزه هاى ماه رجب و شعبان و اول و سط و آخر هر ماه كه مؤمنان به آن دعوت شده اند هم چون روزه‌ي ماه رمضان داراى آثار پرارزش دنيايى و آخرتى است .
رسول خدا (صلى الله عليه وآله) مى فرمايد :
« مَن صَامَ يَوماً تَطَوُّعاً فَلَو أُعطِىَ مِلءَ الأَرضِ ذَهَباً مَا وُفِّىَ أجرُهُ دُونَ يَوْمِ الحِسَابِ ».
هر كه داوطلبانه يك روزه مستحبى بگيرد ، اگر به اندازه پر بودن زمين ، طلا به او داده شود ، پاداشش را كامل دريافت نكرده است و فقط در روز حساب پاداش كاملش را دريافت مى كند.
امام صادق (عليه السلام) فرمود :
« إيَّاكُم وَالكَسَلَ إنَّ رَبَّكَ رَحيمٌ يَشكُرُ القَلِيلَ ، إنَّ الرَّجُلَ… لَيَصُومُ اليَومَ تَطَوُّعاً يُرِيدُ بِهِ وَجهَ اللهِ تَعَالى فَيُدْخِلُهُ بِهِ الجَنَّةَ ».
از كاهلى و تنبلى دورى كنيد ، زيرا پروردگار شما مهربان است ، او به عمل اندك پاداش بسيار مى دهد ، آدمى… يك روز براى رضاى خداى تعالى دوطلبانه روزه مى گيرد و خدا به سبب آن او را به بهشت مى برد.
امور مستحبه در مقايسه با واجبات اين امتياز را دارد كه خالصانه تر و فقط براى خوشنودى خدا و انجام شكرگذارى است نه به طمع بهشت و ترس از دوزخ ، زيرا عبد مى داند كه ترك عبادت مستحب عذاب و عقابى ندارد.
روزه هاى دشوار
بديهى است روزه انواعى دارد : واجب و مستحب ، روزه در روزهاى طولانى و گرم ، روزه در روزهاى كوتاه و خنك و مسلم است كه روزه هاى دشوار ، ارزشمندتر و پرثواب تر است ، هر كه بامش بيش برفش بيشتر.
پيامبر اكرم (صلى الله عليه وآله) مى فرمايد :
« أفضَلُ الأعمَالِ أحمَزُهَا » برترين كارها دشوارترين آنهاست.
حضرت امام صادق (عليه السلام) مى فرمايد :
« أفضَلُ الجِهَادِ الصَّومُ فِى الحَرِّ » برترين جهاد و كوشش ، روزه دارى در هواى گرم است.
تفضل و لطف پروردگار تا آنجاست كه هم خودش توفيق عبادت مى دهد و هم به بهترين صورت نوازش مى نمايد و هم بيشترين پاداش ها را مى بخشد.
در روايتى بسيار دل نشين و تشويق كننده از حضرت صادق (عليه السلام)مى خوانيم:
« مَن صَامَ للهِِ عَزَّوَجَلَّ يَوماً فِى شِدَّةِ الحَرِّ فَأصَابَهُ ظَمأٌ وَكَّلَ اللهُ عَزَّوَجَلَّ بِهِ ألفَ مَلَك يَمسَحُونَ وَجهَهُ وَيُبَشِّرُونَهُ ، حَتّى إذَا أفطَرَ قَالَ اللهُ عَزَّوَجَلَّ : مَا أطيَبَ رِيحَكَ وَرَوحَكَ ، مَلاَئِكَتِى اشَهدُوا أنّى قَد غَفَرتُ لَهُ ».
هر كه در روز بسيار گرم براى خداى عزيز و جليل روزه بگيرد و دچار تشنگى شود خداى عزيز و جليل بر او هزار فرشته بگمارد كه بر چهره اش دست نوازش كشند و بشارت و مژده اش دهند تا هنگامى كه افطار كند ، خدا مى فرمايد : چه خوش است بوى تو و روح تو ، اى فرشتگان من ! گواه باشيد كه او را آمرزيدم.
در عصر جاهليت هنگام ورود به خانه يا اطاق يا هر مكان ديگر ، اگر سقف درگاه به اندازه لازم بلند نبود ، آن چنان اسير نخوت و تكبر بودند كه حاضر نمى شدند اندكى سرفرود آورند تا بتوانند عبور كنند ، ولى در سايه توفيق حق و نبوت پيامبر (صلى الله عليه وآله) با همين ورزش هاى عبادى و همين روزه و نماز چنان خود ساخته و ملكوتى و متواضع شدند كه هنگام حفر خندق براى پيشگيرى از هجوم احزاب با زبان روزه سنگ بر شكم مى بستند تا گرسنگى و تشنگى راحت تر تحمل شود و با تلاشى شگفت به كندن خندق مى پرداختند.
هر چه عبادت دشوارتر باشد تأثيرش در ايجاد روحيه انقياد و تسليم و تعبد و بندگى در برابر پروردگار بيشتر است.
محبوبيت روزه داران
برترين مرحله سعادت و عالى ترين مرتبه خوشبختى براى عبد مؤمن آن است كه حضرت حق او را بپذيرد و مورد محبت قرار دهد . روزه روزنه اى است به حصنِ حصين محبوبان حق كه در آن حصن روزه داران بهره مند از عنايات ويژه حق اند.
پيامبر اسلام (صلى الله عليه وآله) مى فرمايد :
« إنَّ اللهَ تَعالى وَكَّلَ مَلاَئِكَةً بِالدُّعَاءِ لِلصّائِمينَ » بى ترديد خداى تعالى فرشتگانى را به كار دعا براى روزه داران گماشته است.
از طرف ديگر آن حضرت مى فرمايد:
جبرئيل از پروردگار خبر داد كه حضرت حق مى فرمايد : چنين نيست كه فرشتگانم را به دعا براى كسى مأمور كنم ولى دعايشان را در حق آن عبد مستجاب نگردانم.
و نيز پيامبر حق (صلى الله عليه وآله) با سوگند و تأكيد مى فرمايد:
« وَالَّذى نَفسُ مُحَمَّد بِيَدِهِ لَخُلُوفُ فَمِ الصّائِمِ عِنْدَ اللهِ أطيَبُ مِن رِيحِ المِسكِ ».
به آن خدايى كه جان محمد (صلى الله عليه وآله) به دست اوست سوگند ، تغيير بوى دهان روزه دار نزد خدا از بوى مشك خوشبوتر است.
آيه شريفه صوم در قرآن مجيد روزه را سبب پيدايش روح تقوا مى داند و از طرف ديگر مى فرمايد:
« . . . فَإِنَّ اللهَ يُحِبُّ الْمُتَّقِينَ » پس بى ترديد خدا پرهيزكاران را دوست دارد .
فضيلت روزه داران
خداى تعالى سكوهايى براى پرواز معنوى و رسيدن به مقام قرب خود قرار داده است ، زيرا با آلودگى نمى توان در جوار پاكان قرار گرفت . روزه واقعى باطن را تطهير مى كند تا قدرت بهره گيرى از رحمت هاى حق و حالات معنوى را به دست آورد ، وقتى روزه دار براى خدا از خواهش نفسانى خويش دست كشيد و دل به حق داد و پيرو فرمان او شد ، خداى مهربان نيز بيشتر نوازشش مى كند .
امام اميرالمؤمنين (عليه السلام) مى فرمايد :
« نَومُ الصَّائِمِ عِبَادَةٌ ، وَصَمتُهُ تَسبِيحٌ ، وَدُعَاؤهُ مُستَجَابٌ ، وَعَمَلُهُ مُضَاعَفٌ ، إنَّ لِلصائِمِ عِندَ إفطَارِهِ دَعوَةً لا تُرَدُّ ».
خواب روزه دار عبادت و سكوتش تسبيح و دعايش مستجاب و عملش دو برابر است ، بى ترديد براى روزه دار هنگام افطارش دعايش مستجاب است .
پيامبر اسلام (صلى الله عليه وآله) فرمود :
« إنَّ لِلجَنَّةِ بَاباً يُدعَى الرَّيَّانَ ، لاَ يَدخُلُ مِنهُ إلاّ الصَّائِمُونَ ».
براى بهشت درب ويژه اى است به نام ريّان كه هيچ كس جز روزه داران از آن وارد نمى شود .
برگرفته از كتاب «جلوه هاي رحمت الهي » – تاليف استاد حسين انصاريان
