معاون میراث فرهنگی ادارهکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گلستان گفت: میراث فرهنگی، شناسنامه فرهنگی هر سرزمین و هویت ملتهاست.
به گزارش روابط عمومی وامور فرهنگی ادارهکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گلستان، محمدمهدی برهانی در «آیین نکوداشت شاهنامه و فردوسی» در موزه صنایع دستی گرگان با ذکر این مطلب افزود: قطعاً در پس پرده غارت میراث فرهنگی کشورها به ویژه در خاورمیانه، اسراییل قراردارد که برای زدودن هویت ملتها، اموال و اسناد فرهنگی آنها را به غارت میبرند.
به گفته وی، بسیاری از افرادی که در ازای پشیزی درآمد به این عملیات غارت فرهنگی کمک میکنند دچار جهل و کماطلاعی هستند در حالیکه اگر به همین افراد گفته شود آیا حاضرید اسامی والدین خود را از شناسنامه حذف کنند به هیچ وجه راضی نمیشود چرا که میخواهند نشان دهند دارای تبار مشخص و قابل استناد دارند.
برهانی همچنین خاطرنشان کرد: موزهها در عین حال که خود نشاندهنده و بیانگر فرهنگ، تاریخ و هویت ملی و میهنی بشمار میرود در عین حال میتوانند با برگزاری چنین آیینهایی، به یکی از عوامل و بانیان هویت شناسی و هویتسازی بدل شود تا نسل حاضر و نسلهای آینده در خظر اضمحلال فرهنگی قرارنگیرند.
در ادامه، جعفر مزیدی استاد ادبیات و شاهنامهپژوه گلستانی به بررسی نقش شاهنامه در پرورش و شکوفایی هرچه بیشتر غیرت و حریت ایرانی پرداخت و گفت: شاهنامه، اعتراضنامهی ایرانیان بر علیه ستم و جور است.
وی افزود: در برههایی که هویت و فرهنگی اصیل و بلندآوازهی ایرانی پایمال میشد و برخی حاکمان وقت با سوء برداشت و استفاده ناحق از دین، به حقوق انسانها نادیده میانگاشتند ندای مبارزه از ظلم و کجروی از گلوی یکی از فرزندان دلیر و دلاور این سرزمین، فردوسی درآمد و با خلق شاهنامه به ثبت و ضبط گوشههای کمتر دیده شدهای از فرهنگ و داشتههای تمدنی ایران پرداخت که ای بسا اگر شاهنامه سروده نمیشد چیزی هم از یادگاران گذشتهی ما هم باقی نماند.
مزیدی در ادامه به برخی از شاخصهای تمایز شاهنامه از دیگر آثار ادبی فارسی اشاره و تصریح کرد: توجه به اصالتهای فرهنگی ایرانیان از مهمترین ویژگیهای شاهنامه است که در حین بیان داستانها و روندهای تاریخی به این اصالتها به درستی و شایستگی اشاره کرده و حتی خواننده را جذب چنین ویژگیهایی میشود.
در بخش دیگری از این آیین، علیرضا حصارنوی کارشناس ارشد فرهنگ و زبانهای باستانی و دیگر شاهنامهپژوه گلستانی به پرداخت سخن پرداخت و به چند پرسش درباره شاهنامه پاسخ داد از جمله این که چرا به آن، شاهنامه میگویند؟ وی در همین زمینه گفت: در ادب فارسی، واژهی شاه به معنای بزرگ و مهم آمده و در واژگانی همانند شاهرود بکار رفته است. به جهت اهمیت و بزرگ جایگاهی اثری که فردوسی خلق کرده به آن شاهنامه میگویند.
وی همچنین در پاسخ به این پرسش که چرا به فردوسی حکیم میگویند؟ افزود: فردوسی جامع علوم زمانه و حکمت خسروانی بود که از آنِ ایرانیان بوده است بدین جهت فردوسی به همراه جمع اندکی از بزرگان و مشاهیر ادب و فرهنگ ایران، به حکیم شهرت دارند.
اینکه چرا میگویند شاهنامه آخرش خوش است؟ دیگر پرسشی بود که حصارنوی به آن پاسخ داد و یادآور شد: دلایل مختلفی از جدی و مطایبه برای این ضربالمثل ذکر شده از جمله در کتاب «ریشههای تاریخی امثال و حکم»، علت رواج این جمله را این آمده که در گذشته هر کس «شاهنامه» میخواند و به ستایش سلطان محمود غزنوی میرسید، از همت سلطان در تحسین شاهنامه خوشحال میشد؛ اما با پایان یافتن شاهنامه و فهمیدن حقناشناسی سلطان محمود در قبال فردوسی و کتابش، متوجه اشتباه خود میشد. این روایت بعدها به ضربالمثل تبدیل شد و عاقلان به هر کس که دست به کار نابخردانهای بزند و اصرار بر ادامهی آن داشته باشد، میگویند: شاهنامه آخرش خوش است.
در پایان این آیین که به همت میراث فرهنگی استان- اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان گرگان- انجمن دوستداران فردوسی گرگان- و انجمن جهاندیدگان گرگان برگزار شد،
در این آیین، شاهنامهخوانی توسط شاعران استان و دیگر برنامههای متنوع فرهنگی اجرا شد و در پایان نیز از جمعی از پیشکسوتان و خادمان شاهنامه در استان گلستان تجلیل بعمل خواهد آمد.
آیین نکوداشت شاهنامه و فردوسی همزمان با هفته بزرگداشت میراث فرهنگی، یادمان سوم خرداد سالروز آزادسازی خرمشهر و ایام بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی، برگزار گردید.